7 juni 2020  
Vier militarypaarden met olympisch zilver

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het KMSV-Fonds publiceert in samenwerking met de Militaire Ruitersport-vereniging 'Te Paard!' een feuilleton over de paarden die van 1924 tot 1936 negen olympische medailles voor Nederland behaalden: zeven voor military (eventing), één voor springen en één voor dressuur.

 

Het waren immers niet alleen de militaire ruiters, maar ook de paarden (Addio, Duiveltje, Ernica, Hans, Henk, His Excellence II, Johnnie Walker, King of Hearts, Marcroix, Santa Bell, Silver Piece, Trixie, Valérine en Va-t'en) die dit eremetaal behaalden: vijfmaal goud, driemaal zilver en eenmaal brons (waarbij een in teamverband behaalde medaille éénmaal telt).

 

In de olympische gedachte wordt naast de ruiter ook het paard gezien als atleet. Tot dusverre wonnen vier Nederlandse paarden olympisch zilver bij de military: Va-t'en (in 1928, individueel) en Marcroix, Duiveltje (rp) en Henk (rp) (in 1932, in teamverband).

 

De wederwaardigheden van de Nederlandse equipe bij de military op de Olympische Spelen van 1932 in Los Angeles zijn eerder hier beschreven. In aanvulling daarop volgt hieronder meer over Duiveltje (rp) en Henk (rp), twee rijkspaarden die daar, samen met Marcroix, olympisch zilver wonnen. Aangezien Va-t'en en Marcroix meerdere olympische medailles wonnen, wordt aan hen een separaat deel van dit feuilleton gewijd.

 

Duiveltje (rp) was net als Hans (rp) en Trixie (rp) een rijkspaard (vandaar 'rp'), dat gebruikt werd voor instructie op de Militaire Rijschool in Amersfoort. Het werd sinds 1931 getraind door Eerste luitenant der Huzaren Karel Schummelketel van het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger.

 

Begin 1932 selecteerde de NHS drie ruiters met eigen militarypaarden voor Los Angeles: Eerste luitenant der Huzaren Charles Pahud de Mortanges met Marcroix en de Eerste luitenants der Artillerie Jan de Bruine met Lola en jhr Aernout van Lennep met Luftikus. Luitenant Schummelketel vormde met Duiveltje de reservecombinatie.

 

Ook besloot de NHS, voor het eerst, dat als een paard of ruiter zou uitvallen, de combinatie zou worden vervangen door de reservecombinatie. Toen Lola kreupel werd en daarmee ook luitenant De Bruine uitviel, gingen Duiveltje en luitenant Schummelketel mee en werd Henk (rp) het reservepaard, waardoor er nu twee rijkspaarden naar de Olympische Spelen gingen.

 

In Los Angeles deden zich twee onbekende moeilijkheden voor: een zeer hoge temperatuur en een zeer harde bodem. Beide had luitenant Schummelketel in Indië ervaren, waardoor de equipe hierop kon inspelen. 

 

Duiveltje kwam goed door de dressuur en de uiterst zware cross-country, waarin veel ruiters ten val kwamen, maar weigerde op de waterhindenis. De combinatie werd zesde en won zilver in teamverband:

 

 

Henk (rp) was na de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam door luitenant Pahud in training genomen als tweede paard naast Marcroix, in plaats van Va-t'en. Hij won er zóveel prijzen mee, dat Henk in juni 1932 als reservepaard inscheepte aan boord van het ss Seattle van de Holland-Amerikalijn naar Los Angeles.

 

Toen na Lola ook Luftikus kreupel raakte, kon luitenant Van Lennep dus het door luitenant Pahud getrainde rijkspaard Henk overnemen. Zij kwamen goed door de dressuur en de cross, maar niet het springen (klik hier); anders had de Nederlandse equipe na 1924 en 1928 voor de derde maal op rij goud gewonnen. De combinatie werd negende en won zilver in teamverband:

 

 

Zo wonnen de twee rijkspaarden Duiveltje en Henk, die verder gewoon op de Rijschool liepen, samen met Marcroix, die in Los Angeles ook individueel goud behaalde, een zilveren olympische medaille in de military.

 

Luitenant Pahud: 'Van de drie takken van hippische sport - hogeschool, zwaar springconcours en samengesteld - ligt de laatste de Hollanders het beste, daar de eerste twee het allerbeste paardenmateriaal vereisen, waarover wij niet beschikken, in tegenstelling met de buitenlanders. Hiervoor zijn volbloedpaarden het geschikst, die echter zeer nerveus zijn, hetgeen juist in de samengestelde wedstrijd vaak een nadeel is, zodat halfbloedpaarden, mits voldoende getraind, hier de beste kansen bieden'.

 

Klik hier voor beelden van de aankomst uit Los Angeles met het ss Portland en de ontscheping van de paarden in Antwerpen in september 1932, inclusief een uniek geluidsfragment van luitenant Pahud in gesprek met Reserve Luitenant-kolonel der Artillerie Dirk Couvée, secretaris  van de KMSV. Vermoedelijk is dit het oudste geluidsfragment uit de Nederlandse hippische geschiedenis.

 

Na 1932 behaalde Nederland - tot dusverre - geen olympische medailles meer bij military / eventing (klik hier).

 

Dit is deel 3 uit een serie over beroemde militaire paarden. Klik hier voor deel 1 (Drie dressuurpaarden met olympisch brons) en hier voor deel 2 (Drie springpaarden met olympisch zilver). Deel 4 gaat over de zes Nederlandse militarypaarden die olympisch goud behaalden. Klik hier voor meer informatie over het KMSV-Fonds en de illustere geschiedenis van de militaire ruitersport.

 



De rijkspaarden Duiveltje (links, bereden door luitenant Karel Schummelketel) en Henk (rechts) wonnen, samen met Marcroix, in 1932 olympisch zilver in teamverband bij de military