18 mei 2014  
Historisch overzicht kampioenen vijfkamp

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Het NK Moderne Vijfkamp, dat op 28 juni op Nationaal Sportcentrum Papendal wordt georganiseerd, kent bijna 90 jaar geschiedenis. Na de historische overzichten van de Militair Kampioenen Springen (sinds 1895), Eventing (sinds 1903) en Dressuur (sinds 1923) publiceert de Militaire Ruitersportvereniging 'Te Paard!' (MRV) in samenwerking met het KMSV-Fonds en de Stichting Sportonderscheidingen tot slot een eregalerij voor de Militair Kampioenen Moderne Vijfkamp (sinds 1927).

 

De Moderne Vijfkamp is een Olympische discipine sinds 1912. Deze multisport werd ingesteld door baron Pierre de Coubertin, grondlegger van de moderne Olympische Spelen, als de moderne editie van de Pentathlon (Vijfkamp), het slotnummer van de Olympische Spelen uit de oudheid. Deze klassieke Vijfkamp was gebaseerd op de militaire basisvaardigheden uit de oudheid: verspringen, speer- en discuswerpen, hardlopen en worstelen.

 

In 1913 stonden de Koninklijke Militaire Sportvereeniging (KMSV) en het toenmalige NOC aan de wieg van de Vijfkamp in Nederland. De Vijfkamp bestond aanvankelijk uit de vijf militaire basisvaardigheden van de bereden officier uit die tijd: hardlopen, zwemmen, schieten, schermen en paardrijden. Ter vergroting van het deelnemersveld werd in Nederland de eerste jaren uitsluitend, en later óók de mogelijkheid geboden om het onderdeel paardrijden te vervangen door handgranaatwerpen.

 

Hieruit zijn uiteindelijk twee vormen van Vijfkamp ontstaan: de Moderne Vijfkamp (hardlopen, zwemmen, schieten, schermen en paardrijden) en de Militaire Vijfkamp (hardlopen, zwemmen, schieten, hindernisbaan en handgranaatwerpen). Zo vertegenwoordigt de Moderne Vijfkamp de militaire basisvaardigheden van 100 jaar geleden en de Militaire Vijfkamp die van de hedendaagse militair.

 

Ter erkenning van de bijzondere combinatie van sportieve prestaties stelde het NOC voorts een onderscheiding in voor de Vijfkamp: het Nationale Vijfkampkruis NOC*NSF. Naast het Vierdaagsekruis, het Elfstedenkruis, de Nationale Sportmedaille NOC*NSF en het TMPT-Kruis is dit een van de vijf onderscheidingen voor fysieke prestaties die militairen op het uniform mogen dragen. Alle dragers van het Vijfkampkruis sinds 1916 zijn vermeld in de eregalerij op www.sportonderscheidingen.nl.

 

Het behalen van de vereiste voor het Vijfkampkruis op het onderdeel paardrijden in de Moderne Vijfkamp (het springen van een parcours op een geloot paard) wordt door de Stichting Militair Ruiterbewijs erkend als een van de prestaties op weg naar het Militair Ruiterbewijs in Goud.

 

Eregalerij Militair Kampioenen Moderne Vijfkamp 

De hoogstgeplaatste actief dienende Nederlandse beroeps- en reservemilitairen tijdens het Militair of Nederlands Kampioenschap Moderne Vijfkamp:

 

  • 1916-1926: geen kampioenschap Moderne Vijfkamp georganiseerd (alleen Militaire Vijfkamp)
  • 1927: Eerste luitenant der Artillerie Chris Tonnet
  • 1928-1933: geen kampioenschap Moderne Vijfkamp georganiseerd (alleen Militaire Vijfkamp)
  • 1934: kampioenschap afgelast i.v.m. overlijden Z.K.H. de Prins der Nederlanden
  • 1935: Eerste luitenant der Artillerie Dick van den Bosch en Wachtmeester der Artillerie Johannes Quik
  • 1936: Tweede luitenant der Infanterie Johannes van der Horst en Wachtmeester der Artillerie Johannes Quik
  • 1937: Tweede luitenant der Artillerie jhr Martinus Feith en Wachtmeester der Artillerie Jacob Siebrand
  • 1938: Eerste luitenant der Huzaren Willem van Hellenberg Hubar en Wachtmeester der Artillerie Tjeerd Pasma
  • 1939: Kapitein der Artillerie Dick van den Bosch en Wachtmeester I der Artillerie Tjeerd Pasma
  • 1940-1946: geen kampioenschappen georganiseerd
  • 1947: Eerste luitenant van de Luchtvaartafdeling Josephus Serré
  • 1948: Tweede luitenant der Mariniers Martinus Fetter
  • 1949: Luitenant-kolonel der Infanterie G.R. Timmer
  • 1950: Luitenant-kolonel der Infanterie G.R. Timmer
  • 1951: Eerste luitenant van de Aan- en Afvoertroepen Henk Handgraaf
  • 1952: Luitenant-kolonel der Infanterie G.R. Timmer
  • 1953: Majoor der Mariniers J.M.W.H. van Wylick
  • 1954: Cadet-sergeant der Cavalerie Max van der Hoog
  • 1955: Eerste luitenant der Infanterie Jaap Constandse
  • 1956: Eerste luitenant der Huzaren Raoul Hoondert
  • 1957: Eerste luitenant der Huzaren Raoul Hoondert
  • 1958: Eerste luitenant der Huzaren Max de Penasse Vierdag
  • 1959: geen militair kampioen
  • 1960: Eerste luitenant der Huzaren Arie Rens
  • 1961: Eerste luitenant der Huzaren Ruud de Thouars
  • 1962: Sergeant der Mariniers Wim de Wijn
  • 1963: Sergeant der Mariniers Wim de Wijn
  • 1964: Sergeant der Mariniers Cor van Tol
  • 1965: Sergeant der Mariniers Cor van Tol
  • 1966: Sergeant der Mariniers Cor van Tol
  • 1967: Eerste luitenant van de Koninklijke Luchtmacht Hans Dieben
  • 1968: Eerste luitenant van de Koninklijke Luchtmacht Hans Dieben
  • 1969: Korporaal der Mariniers Henk Krediet
  • 1970: Korporaal der Mariniers Henk Krediet
  • 1971: Korporaal der Mariniers Henk Krediet
  • 1972: Korporaal der Mariniers Henk Krediet
  • 1973: Eerste luitenant van de Koninklijke Luchtmacht Hans Dieben
  • 1974: Eerste luitenant van de Koninklijke Luchtmacht Hans Dieben
  • 1975: Marinier 1 Ad Baars
  • 1976: Marinier 1 Ad Baars
  • 1977: Marinier 1 Rob Baars
  • 1978: Marinier 1 Ad Baars
  • 1979: Marinier 1 Frank Wijnants
  • 1980: Eerste luitenant van de Technische Dienst Ben Derksen
  • 1981: Marinier 1 Ad Baars
  • 1982: militaire resultaten onbekend
  • 1983: Marinier 1 Ad Baars
  • 1984-1999: militaire resultaten onbekend
  • 2000: Kapitein der Infanterie Chris Scherpenzeel
  • 2001: Kapitein der Infanterie Chris Scherpenzeel
  • 2002: Kapitein der Infanterie Chris Scherpenzeel
  • 2003: Kapitein der Infanterie Chris Scherpenzeel
  • 2004: Kapitein der Infanterie Chris Scherpenzeel
  • 2005: Kapitein der Infanterie Chris Scherpenzeel
  • 2006: Kapitein der Infanterie Chris Scherpenzeel
  • 2007: Sergeant (R) der Mariniers Arjen de Jong
  • 2008: Rijder 1 Bob van Hout
  • 2009: Rijder 1 Bob van Hout
  • 2010-2011: geen kampioenschap georganiseerd
  • 2012: Ritmeester (R) der Huzaren drs Antoon Splinter
  • 2013: Eerste luitenant (R) der Huzaren drs Elias Woudenberg

 

      Bronnen 

  • H.G. Rambonnet: Wedstrijden en Oefeningen der Militaire Sportvereeniging 1886-1911; 
  • D.J. Couvée: Gedenkboek Koninklijke Militaire Sportvereeniging 1911 -1936;
  • J.E. van Steeden: Vijftig Jaar Vijfkamp: 1916-1966; 
  • archieven KMSV-Fonds, Stichting Sportonderscheidingen en Militaire Ruitersportvereniging 'Te Paard!'.
  • Noot: waar de roepnaam niet bekend is, is de eerste doopnaam getoond.

 

De eregalerij met Militair Kampioenen Moderne Vijfkamp wordt gepubliceerd op de vijfkamppagina op www.militaireruitersport.nl. Verbeteringen of aanvullingen van naam, rang en wapen / dienstvak zijn welkom bij redactie@militaireruitersport.nl. 

 

Klik hier voor meer informatie over het NK Moderne Vijfkamp 2014. 

 



Overste Chris Tonnet was de eerste Nederlands Kampioen Moderne Vijfkamp. Hij nam deel aan de Olympische Spelen van 1924 in Parijs en 1928 in Amsterdam (Moderne Vijfkamp) en 1936 in Berlijn (Eventing). Hier als luitenant met het paard Danseuse Rose CF tijdens de Olympiadeproef van de KNHS in Amersfoort, mei 1936 (foto: Fotoboek 1936 van de KMSV, Cavaleriemuseum)